Al eeuwenlang komen er meldingen binnen van mensen die een op het eerste zicht uiterst abnormale dood gestorven zijn. Opgebrand tot een hoopje as met sommige van de ledematen nog steeds intact, maar zonder grote schade aan de omgeving waarin ze stierven. In vele gevallen lijkt het zelfs alsof ze geen enkele vorm van tegenwerking boden.
Bestaat er echt zoiets als spontane menselijke zelfontbranding en zo ja, wat veroorzaakt dit?
Op 22 december 2010 wordt in het Ierse Galway het levenloze lichaam van de 76-jarige Michael Faherty gevonden. Hij lag op de vloer van zijn woonkamer, helemaal uitgebrand.
Buiten zijn lichaam, het plafond boven en de vloer onder hem was er nergens een teken van brandschade. Het hoofd van Michael lag dicht tegen het haardvuur, maar onderzoekers concludeerden dat dit niet de doodsoorzaak was. Er werd ook verder in de kamer geen brandhaard ontdekt.
De lijkschouwer, Dr Ciaran McLoughlin, zou beweerd hebben dat hij in zijn 25-jarige carrière nog nooit zoiets zou meegemaakt hebben. Hij onderzocht grondig het lichaam en voerde tests uit, maar vergeleken met het brandonderzoek stond hij voor een groot raadsel. Hoe kon Michael in vlammen opgaan zonder dat er iets van schade as aan de rest van zijn woning?
"This fire was thoroughly investigated and I'm left with the conclusion that this fits into the category of spontaneous human combustion, for which there is no adequate explanation"
Begin juli 1951 in St Petersburg, Florida. Mary Reeser, de vorige dag nog bezocht door haar familie, maakt zich klaar voor een rustige nacht. Ze maakt het zich comfortabel in haar ligzetel en neemt nog enkele kalmeringspillen.
De huisbazin komt de volgende dag aankloppen, maar stopt wanneer ze de deurklink vastneemt. De klink heeft gloeiend heet. Bij het binnenkomen zouden hulpdiensten Mary vinden in de zetel. Een hoopje as en beenderen (1 voet nog in een slipper) is alles wat overblijft, en vreemd genoeg leek haar schedel nog intact maar enorm gekrompen, tot de grootte van een theekopje.
Alle andere zaken waren onaangeroerd. Er zou zelfs een stapel papieren naast haar gelegen hebben dat niet zou aangetast geweest zijn, ondanks de hitte die er normaal zou moeten geweest zijn.
In vele gevallen werd er geopperd dat de personen waarschijnlijk in slaap gevallen waren of een hartaanval gekregen hadden terwijl ze nog een brandende sigaret aan het roken waren. In het geval van Michael Faherty zou Mike Green, vroegere professor pathologie, in zijn 25-jarige carrière 1 gelijkaardige case onderzocht hebben. Ook hij gelooft in de theorie van de sigaret, maar zegt dat het lichaam gewoonweg te zwaar beschadigd is om die nog terug te vinden.
Als de sigaret uitgesloten wordt lijkt het bij zelfontbranding niet duidelijk wat er voor zorgt dat het liachaam in vlammen opgaat. Komt dit uit zichzelf? Of is er toch een externe factor die inwerkt op het lichaam?
Een van de vroegste nota’s over zelfontbranding komt uit 1663 door microbioloog Thomas Bartholin, die de dood onderzocht van een vrouw in Parijs. Zij was ook in vlammen opgegaan, maar haar bed bleef grotendeels onaangeroerd. In 1745 beschreef Paul Rolli een gelijkaardig geval over de 62-jarige Italiaanse gravin Cornelia Bandi. Zij zou op een avond na het eten in bed gekropen zijn en de volgende ochtend door haar kamermeid gevonden worden, een hoopje as met enkel de benen nog intact.
Tussen de 17e en 19e eeuw zouden er verschillende boeken en pamfletten over het verschijnsel gepubliceerd worden, maar hier wordt alcohol als de grote boosdoener aangeduid. Echter zouden hier sinds de 19e eeuw experimenten rond uitgevoerd worden. Professor J Von Liebig zou experimenten uitvoeren op in alcohol gedrenkte specimens, en zou zelfs ratten injecteren en die proberen op te branden, maar zonder succes.
Niet alle slachtoffers waren ook notoire alcoholici. Mary Reeser zou bijvoorbeeld wel medicatie genomen hebben, maar was zeker geen alcoholicus.
Het is dus moeilijk om zeker te zeggen of alcoholgebruik hierbij een grote rol speelt, maar een andere factor die ook grotendeels lijkt overeen te komen is de leeftijd. Velen zouden namelijk voorbij de middelbare leeftijd zijn en dit zou misschien ook kunnen verklaren waarom er naast de asse geen beenderen gevonden zijn. Je zou namelijk verwachten dat er toch botten overblijven, maar door de hogere leeftijd en de grotere kans op osteoporose zou dit een mogelijke verklaring kunnen zijn.
Maar toch blijft het vreemd als je weet hoeveel tijd er zou moeten overgaan en welke temperaturen er bereikt moeten worden. Een crematie op zich duurt 4 uur aan zo’n 1000 °C. Na die 4 uur schieten en nog botten over die dan nog eens door een soort van grote grinder gaan.
Wat ook wel opvallend is, is dat niet het hele lichaam lijkt op te branden. De ledematen lijken in vele gevallen onaangeroerd te zijn gebleven, zoals hieronder in de voorbeelden van Dr John Irving Bentley en Helen Conway (OPGELET: NIET VOOR GEVOELIGE KIJKERS!):
Een verdere vraag die ook gesteld zou kunnen worden, is waarom het lijkt alsof mensen zichzelf niet in veiligheid hebben proberen brengen. Zou hier ook de gemiddeld hogere leeftijd een rol gespeeld hebben?
Naast alcohol gaan verder ook nog de meest uiteenlopende theorieën de ronde, gaande van bolbliksem die mensen zou koken als een microgolf, een zogezegd subatomisch partikel genaamd ‘pyrotron’ tot zelfs divine intervention en een poltergeist.
Een van de meest plausibele theorieën is “the wick effect” waarbij een lichaam begint te branden, het vet vloeibaar wordt, zich mengt in de kleren en zo een persoon herleidt tot een soort gruwelijke kaars. Het vuur zou gecompartimenteerd blijven, waardoor er geen schade is aan nabijgelegen objecten.
Bij deze video zijn er helaas veel onbeantwoorde vragen, omdat het onderzoek zich tevreden lijkt te stellen met 1 onderzoek zonder verdere opvolging, sommige zaken ook mislukten maar niet getoond werden in de documentaire, ...
Naast al dit blijft ook het feit dat mensen op zich gewoonweg niet brandbaar zijn. het wick effect werd door Dr John De Haan getest in de jaren '80 door een varken in een deken te wikkelen en het in brand te steken, maar hier was er een zeer duidelijke brandstof aanwezig om het dier in de eerste plaats al in brand te steken.
Voorlopig lijkt het wick effect dus wel het meest plausibel, zolang er enige ontsteking is.
Een onderzoek dat het zeker ook nog waard lijkt om verder te belichten, is dat van Brian J Ford van de Cardiff University, die in 2011 verder begon te experimenteren rond de gedachte van niet alleen alcohol, wat geen effect leek te hebben, maar eerder aceton. Dat is in kleine hoeveelheden aanwezig in het lichaam en wordt ook uitgeademd, en kan met een warmtebron een contact geven, in zijn woorden bijvoorbeeld wanneer er veel statische elektrische lading wordt opgewekt, bijvoorbeeld bij het uitdoen van een trui.
Een specimen gedrenkt in aceton zou blijkbaar volgens zijn experimenten de blauwe vlam gegeven hebben die sommige ooggetuigen hadden aangegeven, en op de grond zou er een residu van vet achterblijven zoals gedocumenteerd in de gevallen zoals bij Mary Reeser.Ook zouden de ledematen intact gebleven zijn.
Acetonniveaus zouden blijkbaar ook stijgen in ons lichaam wanneer we ons minder goed voelen, en in de meeste gevallen hadden de slachtoffers een mindere gezondheid, overgewicht, …
“I do not find my experiments to be con-
clusively detailed, but they are certainly far better than
those on which all existing scientific knowledge has
been based”
Ford ziet zijn experiment dus ook vooral als een plausibele verklaring die nog verder onderzocht kan worden, en raadt op het eind van zijn artikel aan dat als je in mindere gezondheid verkeert, het nu misschien het ideale moment is om te stoppen met roken.
Het is een geval dat zeker tot de verbeelding blijft spreken. Nog steeds zijn er voorvallen die doen denken aan zelfontbranding. In 2017 was er nog John Nolan, die om 13u door de straten van Londen liep en voor de ogen van verschillende toeschouwers in brand vloog. De meest plausibele verklaring van de lijkschouwer is dat ook hij ongelukkig in brand is gevlogen bij het proberen aansteken van een sigaret, want er werden sigaretten en 2 aanstekers op hem gevonden.
Het algemene besluit is dus dat er nog geen 100% duidelijke debunking is van zelfontbranding en er dus ook nog steeds believers zijn die blijven vasthouden aan het bestaan van het fenomeen. Misschien zal de toekomstige wetenschap een duidelijker beeld kunnen schetsen...
Nuttige links:
Kommentare